Trích từ Dương thị Thái cực quyền phổ 《杨氏太极拳老谱》
Biên dịch: Mr. Nguyễn Hoàng Quân
Trương Tam Bán ( Phong ) lão sư khẩu thụ
Tam giáo đều quy về một lí – đó là tính mệnh học – coi tâm là chủ của thân; thân người có tinh khí thần, như vậy mới có thể văn để an, võ để động, an an động động, an an động động, là văn là võ, hóa mà thành to lớn như thánh thần. Người xưa giác ngộ, vượt qua hình tướng bên ngoài mà nắm lấy mấu chốt. Người học đời sau, học theo cái biết của đời trước. Năng lực nhận thức ai ai cũng có, nhưng do mê muội nên dần dần mất đi. Không thể không học theo tiên hiền. Năng lực nhận biết tự nhiên của con người là văn võ. Mắt nhìn tai nghe là tự nhiên của văn, vận động chân tay là tự nhiên của võ. Tiền bối đại thành văn võ thánh thần, truyền thụ cho hậu nhân để làm đạo thể dục tu thân, mà truyền võ sự để tu thân. Ta đạt được đạo vận động vũ thuật thực chiến, tích âm bổ dương, dương nam và âm nữ của thân, đều ở trong thân. Không giống như tà đạo, lấy sắc thân hậu thiên của nam nữ để bù đắp. Ta truyền võ sự, là ý này, tá giả tu chân, để cầu tiến tới cảnh giới tu tính bảo mệnh. Không mưu đồ kĩ kích. Song khi thi triển trong kĩ kích, thì lí tương đồng. Số của thân người trong đối đãi tức ứng dụng chiến đấu. Đó là tính mệnh (hống duyên). Khi cùng người đối chiến, khảm li đoái chấn, dương chiến âm vậy, là tứ chính; kiền khôn cấn tốn, âm thải dương vậy, là tứ ngung – đó là về bát quái, Bát môn, thân và chân là trung thổ, dương tiến bộ để chiến, âm thoái bộ để thải; dương của tả cố để thải, âm của hữu phán để chiến, đó là Ngũ môn, là Ngũ bộ, cộng là Bát môn Ngũ bộ. Nhập thủ tu thân, vô luận là văn hay võ, khi đã thành công là một. Tam giáo, tam thừa, tam nguyên, không ra ngoài Thái cực, cho nên người học đời sau có thể lấy Dịch lí cách trí nơi thân, lưu lại cho hậu thế.
口授張三半（丰）老師之言
予知之數（三教）歸一之理，皆性命學也，皆以心爲一身之主也，人之身有精氣神，才能文思安安，武借（備）動動，安安動動，安安動動，乃文乃武，大而化之者，聖神也，先覺者，得其寰中，超乎象外矣，後學者，以效先覺之所知能，蓋其知能雖人因（固）有之，然以迷故，以漸消失，非效先賢，不可（複）也。夫人之知能，天然文武。目視耳聽，天然文也，手舞足蹈，天然武也。前輩大成文武聖神，授人以體育修身之道，而不以武事修身傳也，至予得手舞足蹈之採戰，惜陰補陽，身之陽男也，身之陰女也，然皆備於一身，非如邪道之以男女後天色身爲採補也。予之傳斯武事，即本此意，借假修真，以求進於了性保命之境。非徒作技擊之末也。然即施之於技擊，亦與己身之採戰之理相同。蓋己身遇對待之數，則爲採戰也。是即汞鉛，於人對戰，坎離兌震，陽戰陰也，爲之四正，乾坤艮巽，陰採陽也，爲之四隅，此八卦也，爲之八門，身足位列中土，進步之陽以戰之，退步之陰以採之，左顧之陽以採之，右盼之陰以戰之，此五門者，爲之五步，共爲八門五步也。夫修身入手，無論文武，及成功一也，之（三）教，之（三）乘，之（三）原，不出太極，顧後學以易理格致於身中，留於後世也可。
