Học luyện Thái cực quyền, thực hiện được những điều này thì mới coi là “Dụng tâm”!
Thái cực quyền là một loại ý quyền, tất nhiên chú trọng dụng tâm ý luyện quyền. Luyện quyền cần “Tâm tịnh dụng ý” đặt tại thủ vị, chỉ có dụng tâm dẫn đạo tự thân vận động có quy luật, mới có thể đạt tới cảnh giới tối cao.
Tiền bối danh sư thông qua thực tiễn chứng minh công hiệu của tâm ý trong luyện quyền, đồng thời lấy lý nhắc nhở hậu bối học quyền nhất định cần chú trọng dụng tâm luyện quyền. Quyền luận viết: “Đả quyền tâm thị chủ”. Vận dụng tại tâm, đó là chân quyết. “Vận hóa toàn tại nhất tâm trung”, “Diệu cơ bản thị tòng tâm phát “… đều từ chữ “Tâm”, người học và luyện Thái cực quyền cần hiểu rõ cần quyết dụng tâm.
Dụng tâm học luyện Thái cực quyền thế nào? Tôi luyện Thái cực quyền hơn 30 năm, chú trọng học tập quyền lý, khắc khổ luyện công cầu chứng, tổng kết “dụng tâm thập yếu”, mong cùng đồng đạo nghiên cứu.
1. Tâm thành
Người học quyền vô luận đối đãi với sư trưởng, hay đồng môn huynh đệ, nhất định cần lấy thành tâm đãi nhân, quyết không được “khi thượng mạn hạ”, “lộng hư tác giả”, cần có đạo đức phẩm chất tốt…cần thực tâm thực ý luyện quyền cầu công phu, luyện tập thể chất, tăng trường kỹ năng…
2. Tâm minh
Mục đích học quyền cần rõ ràng, hiểu rõ Thái cực quyền lý, cần lấy lý dẫn đạo quyền. Truy cầu phong cách luyện quyền của sư phụ, lĩnh hội quan hệ hình – ý. Khi thầy dạy, cần dụng tâm nghiên cứu quyền lý, minh bạch đạo dụng tâm.
3. Tâm chuyên
Khi luyện quyền cần chuyên tâm nhất ý, cần toàn thần quán chú, loại bỏ nhiễu tạp, tiến nhập cảnh giới luyện quyền. Nỗ lực cầu đạt động tác chính xác, thế thế liên quán. Luyện quyền, trước tiên cầu hình chính xác, tiếp theo cầu nội khí cổ đãng, tiên luyện công “dĩ ngoại dẫn nội, tái luyện dĩ nội tồi ngoại”, sau đó cầu nội ngoại thống nhất, cương nhu tương tế. Cần nhớ đạo lý “dĩ tâm hành khí, vụ lĩnh trầm trước”.
4. Tâm tịnh
Khi luyện quyền cần vô tư lự, vô tạp niệm, bài trừ mọi việc không liên quan tới luyện quyền. Chỉ có tịnh tâm luyện quyền, mới có thể đạt được phong cách Thái cực. Tâm tịnh khí hòa, toàn thân phóng tùng, hệ thống đại não hưng phấn, có thể truyền đạt và tiếp thụ tin tức chính xác cùng hệ thống các khí quan vận động. Hoa viên triền ti khiến cơ nhục thu súc và thư trương, tăng cường năng lực chuyển hoán, hệ thống thần kinh mẫn cảm tính không ngừng cải thiện. Luyện tập lâu dài, thì có thể tích nhu thành cương, cương nhu tương tế.
5. Tâm tế
Người luyện quyền cần tế tâm (cẩn trọng, tỉ mỉ) chú ý động tác nhỏ, cần chú ý quan sát và nghiên cứu tư thế quyền của các bậc thầy, thể hội tỉ mỉ quyền lí do thầy dạy. Cùng bạn nghiên cứu, cần tế tâm tìm ra điểm yếu của mình. Luyện công, đối với lộ tuyến động tác, phương hướng, tốc độ, vị trí của thế quyền, đều cần nghĩ vì sao. Cần tế tâm tìm đáp án, cần lưu tâm nghiền ngẫm từng chiêu, từng thế, có thể học một biết mười, cầu công năng kỹ kích của các chiêu thế.
6. Tâm hằng
Người luyện quyền cần kiên trì bền bỉ, học quyền không thể nhất thời hưng phấn nhiệt tình, cần biết luyện Thái cực quyền cầu công phu cần nhiều năm tháng. Do đó, không được “tam thiên đả ngư, lưỡng thiên sái võng” (3 ngày bắt cá, 2 ngày phơi lưới). Người học cần tự mình khích lệ, tăng cường niềm tin luyện công, cần mưa gió hay sấm chớp không thể ngăn trở luyện quyền, luyện công.
7. Tâm tồn
Vô luận là thôi thủ hay thi đấu tán đả, đều cần giữ mục tiêu chuyên nhất luyện quyền cầu công phu, dụng chiêu pháp công thủ nào, cần có lòng tin, “Vận hóa toàn tại nhất tâm” chính là yêu cầu “tâm yếu tồn”.
8. Tâm thiện
Dụng quyền võ đức cần cao thượng, thôi thủ so tài không được ác tâm, xuất thủ cần hữu phân thốn, đánh tới thì dừng, quyết không sinh cuồng. Quyền luận viết: “Học Thái cực quyền bất khả cuồng, cuồng tắc sinh thị phi, bất đan thủ bất khả cuồng, tức ngôn dã bất khả cuồng.” Người học cần tuân theo, cần lấy nhân nghĩa làm nền tảng, cung kính đãi nhân, không so đo cùng cuồng đồ, không tranh cường cùng kẻ vô tri, người tranh cường, ta có thể nhường, tình huống bất đắc dĩ thì tự vệ. Nhưng gặp bạo đồ, địch nhân, cần nghĩa dũng, không được yếu đuối.
9. Tâm linh
Trong kỹ kích dụng chiêu cần linh hoạt, dựa vào tâm kế, quyền luận viết “Diệu cơ bản thị tòng tâm phát”. Quyền lý chú trọng kỹ kích cần dụng tâm mưu hoạch, linh hoạt dụng chiêu quan kiện là người học cần đa học lý biện chứng âm dương, viên tẩu hóa, cương kích phát, viên chuyển tự như, bất đâu bất đỉnh, triêm liên niêm tùy, dẫn tiến lạc không, tị thực kích hư, Thái cực xảo diệu toàn tại nhất khuyên trung.
10. Tâm hư
Cổ nhân giáo huấn: “Khiêm thụ ích, mãn chiêu tổn. ” Chú ý xử sự với người khác cần khiêm hư. Thái cực quyền luận giảng: “Thái cực quyền bất khả mãn, mãn tắc chiêu tổn…”. Học quyền nhất định cần khiêm hư, không kiêu ngạo nóng vội, nếu người thắng ta thì kính trọng, không được có tâm ngạo mạn đố kị; người thắng ta thì lấy khiêm tốn mà đối đãi, không được có ý khinh bạc. Chỉ có duy trì thái độ khiêm hư hiếu học, mới có thể chân chính học được quyền nghệ, luyện được tinh, vận dụng tự nhiên. Người học cần có phẩm đức cao thượng tôn sư ái hữu, hư tâm hảo học, đó là nhân tố trọng yếu không thể thiếu trong tu dưỡng võ đức.
Tóm lại, học và luyện Thái cực quyền cần lấy “Dụng tâm” làm đầu, ghi nhớ “dụng tâm thập yếu”, cần có tinh thần kiên trì nhẫn nại không bỏ cuộc, nghiên cứu tìm hiểu ảo diệu của Thái cực quyền. Cần đức nghệ song tu, luyện quyền đắc ích, cường tráng thể phách, nỗ lực công tác, tạo phúc nhân loại.
